Kako bi se sprečio scenario stavljanja obolelih od koronavirusa na respirator, čije je korišćenje samo po sebi invazivna metoda, efikasnim se pokazala metoda "pron" - lečenje pacijenata okretanjem na stomak.
Time se povećava količina kiseonika u plućima obolelih, koja zbog oboljenja nisu dovoljno ventilirana. Ovaj metod koristi se i u Srbiji.
Anesteziolog Klinike za pulmologiju Kliničkog centra Srbije Marija Milenković, kaže da klinika u kojoj trenutno radi primenjuje ovaj metod, koji se stručno naziva "pron", kod pacijenata u budnom stanju kao i kod pacijenata koji koriste mehaničku ventilaciju, odnosno koji se nalaze na respiratoru.
"Pron" - lečenje okretanjem na stomak
- Okretanje pacijenata na stomak ima za cilj da dovede do poboljšanja oksigenacije i respiratorne mehanike pacijenta odnosno da poboljša ventilaciju delova pluća koji do tada zbog prisutnog oboljenja nisu bili ventilirani, kao i poboljšanja uklanjanja samog sekreta. Prevedeno na srpski jezik to znači poboljšanje ulaska kiseonika u krv, odnosno njegovog dolaska u delove pluća koji do tada zbog prisutne osnovne bolesti nisu bili adekvatno ispunjeni kiseonikom. Konkretno, u ovoj situaciji zbog virusa, upale pluća koja je izazvana virusom Kovid 19 - objašnjava doktorka.
Metoda okretanja na stomak primenjuje se na Klinici za pulmologiju KCS u lečenju svih pacijenata koji nisu na respiratoru, a boluju od umerenog do teškog akutnog distres sindroma, odnosno sindroma koji nastaje usled oštećenja parenhima pluća do kog često dovodi i virus korona.
- Pron pozicija do sada se koristila i koristi se mnogo više u svetu i Evropi, kod nas je još uvek na početku, jer je vrlo kompleksna procedura. Ali sa pandemijom virusom korona, pozicija pron u budnom stanju podrazumeva da pacijenta zamolite da se okrene na stomak. To su pacijenti koji još uvek ne zahtevaju mehaničku ventilatornu potporu, samo su na kiseoničkoj masci uz podršku kiseonika, okreću se na stomak i samim tim omogućavaju bolje disanje upravo onih delova pluća koji nisu bili dovoljno ventilirani - kaže Milenkovićeva.
Primena i kod pacijenata koji su na respiratoru
Ona dodaje da vremenski period koji budni pacijenti provode na stomaku nije ograničen i da im se preporučuje da u ovom položaju budu koliko god im prija.
Primena ovog metoda kod pacijenata koji se nalaze na respiratoru je veoma komplikovana budući da zahteva obučen i uigran tim anesteziologa, anestetičara i medicinskih tehničara u jedinicama intenzivnog lečenja, ali se i ona primenjuje na ovoj klinici i daje rezultate:
Kod mehanički ventiliranih pacijenata to je zahtevna procedura jer su to pacijenti koji su uspavani, sedirani i njihov ceo život zavisi od toga kako ćete ih okrenuti, od mehaničke ventilacije i dvadesetčetvoročasovnog nadzora lekara. I oni u toj poziciji ne mogu da budu dugo.
Metod lečenja pacijenata sa respiratornim problemima okretanjem na stomak datira od sedamdesetih godina prošlog veka, ali se, kako kaže naša sagovornica već neko vreme koristi i u Srbiji i daje poztivne rezultate u lečenju pacijenata obolelih od korona virusa.