SRBIMA SE 10 PUTA VIŠE SUDI: Hrvatskim dželatima daju manje kazne jer su "branili narod"
Ma koliko to delovalo čudno sa stanovišta potraživanja pravde i obaveze kažnjavanja svih zločina podjednako, ovo je nažalost postala praksa kojom su se hrvatske sudije vodile svih ovih godina u procesuiranju ratnih zločina hrvatskih vojnih, paravojnih i policijskih snaga protiv srpskih civila, odnosno, u onim retkim slučajevima kada su te optužnice bile podignute i procesuirane.
Sa druge strane, kada je reč o Srbima, optužnice su se razlikovale kako po broju slučajeva tako i po visini kazne - iako Srbija i Hrvatska primenjuju isti zakon, nasleđen iz SFRJ, za period rata 1992. do1995. godine, a koji predviđa kazne zatvora između pet i 20 godina zatvora. Međutim, kažnjavanje ratnih zločina u Beogradu i Zagrebu se drastično razlikuje, jer u zakoniku postoje kako otežavajuće okolnosti, zbog koji kazne zatvora mogu biti veće od 20 godina, tako postoje i olakšavajuće okolnosti, zbog kojih kazne mogu biti i manje.
Državno odvjetništvo (tužilaštvo) Republike Hrvatske (DORH) procesuira ratne zločine još od 1991. godine. A ukupno je u razdoblju od 1991. do kraja prošle godine pokrenut postupak protiv 3.553 osobe osumnjičene za ratni zločine, od čega je 87 odsto Srba. Pravosnažno je osuđeno 576 lica, opet Srba ogromna većina.
DORH uglavnom vodi postupke protiv lica "koja su za vreme Domovinskog rata učestvovale u agresiji na Republiku Hrvatsku", a samo mali procenat lica protiv koji se vodi postupak su bivši pripadnici hrvatskih vojnih snaga. Bitan problem je što DORH u spiskovima procesuiranih ne navodi njihovu nacionalnu i vojnu pripadnost.
Takođe, zahvaljujući radu NVO u Hrvatskoj, poznato nam je da su presude Srbima iznosile, isključivo, između 15 i 20 godina robije, dok su Hrvati i za najteža krivična dela dobijali manje od deset godina.
Predsednik Vrhovnog suda RH: Hrvati nisu činili ratne zločine
Do 2000. godine krivični postupci za ratne zločine u Hrvatskoj vodili su se uglavnom o zločinima počinjenim nad hrvatskim stanovništvom, da bi od te godine došlo do istraga i krivičnih postupaka i o zločinima počinjenim nad srpskim stanovništvom.
Ovakav odnos hrvatskog pravosuđa prema počiniocima ratnih zločina do 2000. godine, pripisuje se izjavi bivšeg predsednika Vrhovnog suda RH Milana Vukovića "da ratne zločine čine agresori, a oni koji se brane mogu samo učiniti zločine u ratu".
Takav stav, po svemu sudeći, dominira i danas.
Tako je npr. 2012. godine petoro Hrvata optuženo za ratne zločine počinjene nad 34 zatvorenika u logoru "Kerestinac". Oni su proglašeni krivim, ali dobili su kazne zatvora od jedne do tri godine, jer je kao olakšavajuću okolnost sud u Zagrebu uzeo činjenicu da su "učestvovali u odbrambenom ratu". Samo nekoliko dana kasnije, sud u Beogradu je za to isto krivično delo (počinjeno u Vukovaru) jednom od osuđenih povećao kaznu zatvora sa 15 na 20 godina, u skladu sa pomenutim zakonom.
Stvar je u tome što se kod srpskih sudova ne pravi individualizacija, odnosno ne uzimaju se u obzir okolnosti vezane za ličnost i okolnosti pod kojima je delo izvršeno, već su izrečene kazne vrlo često ujednačene i kreću se između 15 i 20 godina zatvora, što kod Hrvata nije slučaj i to se naročito zloupotrebljava.
U procesuiranju hrvatskih zločina, pored manjih kazni, često se odustaje od daljeg krivičnog gonjenja ili se optužnice menjaju tokom suđenja.
U slučaju generala Petra Stipetića, koji je komandovao vojnim akcijama u "Oluji", odustalo se od krivičnog gonjenja, dok je pak general Mirko Norac osuđen na 12 godina zatvora (kasnije smanjeno za godinu dana) zbog likvidacije 50 srpskih civila na području Gospića i Karlobaga 1991. Takođe, Norac je u maju 2009. osuđen još na sedam godina zatvora za ratne zločine nad civilima u vojnoj akciji "Medački džep" 1993. godine.
Sa druge strane, imamo kao primer slučaj desetorice Srba koje je sud u Osjeku 2014. godine proglasio krivim za ubistvo ukupno 72 civila i hrvatskih vojnika u okolini mesta Trpinje i osudio na ukupno 139 godina zatvora. Samo jedan od njih je osuđen na kaznu od pet godina zatvora. Ostali su dobili maksimalne kazne (15-20).
U Hrvatskoj danas traje postupak protiv bivšeg ratnog komandanta policije Tomislava Merčepa koji se po komandnoj odgovornosti tereti da je svojoj jedinici naredio da počini ubistva 46 osoba u periodu između oktobra i sredine decembra 1991. godine. Međutim, tužilaštvo u Zagrebu je odlučilo da odbaci optužbe za izdavanje naredbe, te ga sada tereti samo za to što nije sprečio svoje podređene da počine zločine. Pošto je Merčep dug bio veoma uticajna figura u Hrvatskoj, ovakva odluka i ne čudi.
Tokom procesa integracije Hrvatske u EU, Brisel je obavezao Hrvatsku da mora procesuira sve ratne zločine, pre nego što može da zatvori Poglavlje 23 - "Pravosuđe i ljudska prava". Međutim, u svom godišnjem izveštaju za 2011. godinu, EU je potpuno zanemarila to pitanje, što je praktično praktično značilo da je data saglasnost da Hrvatska 30. juna 2011. zatvori to poglavlje iako nije procesuirala ratne zločine, niti vratila oteta imovinska i brojna druga prava prognanim Srbima.
Kada je postalo jasno da će 2013. godine Hrvatska postati 28 članica EU, niti jedna istraga ili optužnica protiv pripadnika hrvatske vojske ili policije nije podignuta te godine, navodi se u izveštaju hrvatskih nevladinih organizacija za ljudska prava. Ali, 20 godina nakon rata u Hrvatskoj, priča sa procesuiranjem Srba za ratne zločine ne jenjava, niti je blizu kraja, pošto broj osumnjičenih, optuženih i osuđenih u odsustvu i dalje raste umesto da se smanjuje.
U hrvatskom društvu i dalje postoji odbojnost prema prihvatanju činjenice da su postojale i srpske žrtve, zbog čega i dalje ostaju otvorena pitanja obeštećenja porodicama žrtava, ali i visoki parnični troškovi za one Srbe koji su izgubili postupke pred hrvatskim pravosuđem.