U Galeriji SANU otvorena izložba "Gradina na Jelici"

 Izložba "Gradina na Jelici. Utvrđeni centar u Iliriku VI veka i višeslojno arheološko nalazište" arheologa prof. dr Mihaila Milinkovića otvorena je sinoć u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti.

Izložbu su priredili Galerija SANU i Narodni muzej Čačak, uz podršku Opštine Lučani, a prvobitno je inicirana u čačanskom muzeju 2014. godine povodom obeležavanja 30 godina istraživanja na lokalitetu Gradina.

ARSENAL FEST 07: Ana Popović i Dub FX stižu u Kragujevac (FOTO)

Pred beogradskom publikom je 507 eksponata uglavnom iz fonda Narodnog muzeja u Čačku, ali i Arhiva SANU, koji su grupisani hronološki, tematski i prema nameni - od onih vezanih za istorijat istraživanja, do nalaza praistorijskog, rimskog, ranovizantijskog i ranosrednjovekovnog perioda.  Obraćajući se prisutnima u Galeriji SANU, autor izložbe i rukovodilac istraživanja na lokalitetu Gradina već 33 godine rekao je da je rekonstrukcija prošlosti sve više u rukama arheologije, što pokazuju i izloženi eksponati.

- To su na prvi pogled nemi svedoci, ali oni u toj svojoj osobini su izuzetno objektivni. Gradina je u naučnom smislu opravdala sva sredstva uložena u njeno istraživanje i njen naučni značaj do sada nije doveden u pitanje - primetio je Milinković, pomenuvši da bi bilo jako lepo i korisno ako bi se ta teritorija na 10 minuta od magistralnih puteva sa netaknutom prirodom pretvorila u arheološki park.

Direktorka Narodnog muzeja u Čačku Delfina Rajić istakla je da "dostojanstveni nemi svedoci davne prošlosti kazuju, podsećaju i opominju da čuvamo sećanje i spomen predaka koji su davno pre nas hodali ovim šarom". Ona je kazala da Narodni muzej u Čacku već decenijama istrajava u plemenitoj misiju da tu neprocenjivu kulturnu baštinu sačuva od propadanja i zaborava, da je čačanski kraj dobio značajno arheološko nalazište, poznato u zemlji, ali i svetu, koje će, nada se, u dogledno vreme postati arheološki park.

Izložba grafika litvanske umetnice Irme Balakauskaite

- Lokaliteti poput Gradine predstavljaju ključ za dalje arheološka proučavanja kasne antike i ranog srednjeg veka i to ne samo na našim prostorima i upravo zbog toga ova izložba predstavlja svojevrstan vodič kroz drevnu prošlost - rekla je Rajić.

Izložbu je otvorio dopisni član SANU Miodrag Marković konstatujući da je višedecenijski predan rad na terenu doneo nalaze koji značajno pomažu da se bolje razume i rasvetli život ljudi koji su stanovali u zapadnom delu današnje centralne Srbije od praistorijskog do ranosrednjovekovnog perioda.

- Pažljivo probran i sistematizovan izloženi materijal - praistorijski nalazi, ostaci ranovizantijske arhitektonske plastike i živopisa, kultni predmeti, novac i epigrafski spomenici, raznovrsne alatke, privući će, uveren sam, veliku pažnju kako široke publike, tako i stručnih krugova - istakao je Marković. 

Izloženi su predmeti svakodnevne upotrebe (pokućstvo, alat, lični pribor, nakit, novac), kamena plastika iz ostataka bazilika ili iz profanih građevina, zajedno sa kod nas retkim sačuvanim ostacima crkvenog živopisa iz 6. veka, kao i sa rekonstruisanim amforama i drugim keramičkim posudama.