Dani Svetog Save u dijaspori: Kako čuvamo identitet van granica Srbije

Njegov dan – 27. januar – u srpskim zajednicama u dijaspori obeležava se kao praznik duhovnosti, obrazovanja i kulturnog sećanja, a sve više i kao sredstvo očuvanja nacionalnog identiteta.

Sjedinjene Američke Države i Kanada

U mnogim parohijama Srpske pravoslavne crkve u SAD i Kanadi, dan Svetog Save se obeležava svečanom liturgijom, sečenjem slavskog kolača i kulturno-umetničkim programima koje izvode deca srpskih škola. U gradovima kao što su Čikago, Toronto, Hamilton i Los Anđeles, postoje srpske škole koje deluju u okviru crkvenih opština i neguju jezik, veru i običaje. U tim ustanovama se organizuju priredbe povodom Savindana, sa recitacijama, folklornim tačkama i izvođenjem himne Svetom Savi.

Nemačka, Austrija i Švajcarska

U zemljama nemačkog govornog područja, Srbi se organizuju putem kulturnih društava i crkvenih opština. U Štutgartu, Beču i Cirihu, Savindan se obeležava priredbama srpske dopunske nastave, često u saradnji sa ambasadama ili konzulatima Republike Srbije. Deca recituju pesme o Svetom Savi, prikazuju scene iz njegovog života i izvode tradicionalne igre. U Švajcarskoj postoji i nekoliko nedeljnih škola koje aktivno čuvaju srpski jezik i veru.

Australija

U Sidneju i Melburnu, gde su srpske zajednice brojne, Sveti Sava se obeležava velikim liturgijskim saborima. Srpske škole i kulturno-umetnička društva organizuju javne nastupe, dok crkve okupljaju verni narod na slavsku trpezu. Priređuju se i izložbe posvećene Svetom Savi, a u Melburnu je zabeležena i organizacija literarnog konkursa za učenike srpskih škola.

Skandinavija

U Švedskoj i Norveškoj, Savindan se obeležava u prostorijama crkvenih opština i kulturnih centara. U Stokholmu i Oslu, deca srpskih porodica učestvuju u programima na maternjem jeziku. Organizuju se radionice na temu "Ko je bio Sveti Sava", kao i predstave koje prikazuju delove njegovog života.

Francuska i Italija

U Parizu i Rimu, srpske crkve i udruženja organizuju zajedničke svečanosti koje uključuju verosku nastavu, horske nastupe i kulturno-edukativne radionice. U Parizu se redovno priređuju koncerti posvećeni Svetom Savi, često u saradnji sa francuskim kulturnim institucijama.

Značaj proslave u dijaspori

Obeležavanje Svetog Save u dijaspori nije samo verski praznik – to je i sredstvo očuvanja jezika, kulture i identiteta u sredinama gde dominira drugi jezik i drugačiji sistem vrednosti. U tom smislu, Sveti Sava postaje simbol kontinuiteta srpskog naroda u vremenu i prostoru. Obrazovne i kulturne aktivnosti koje se organizuju širom sveta pokazuju da srpska dijaspora i dalje vidi prosvetiteljsku misiju Svetog Save kao temelj sopstvenog identiteta.

Očuvanje Savindana kao praznika u dijaspori pokazuje duboko ukorenjeno uverenje da je upravo obrazovanje, vera i kultura ono što nas povezuje sa korenima – bez obzira gde se nalazimo.

 Projekat je finansiran od strane Minsitarstva informisanja i telekomunikacija. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.