O jednom gradu, njegovoj kulturi, istoriji i tradiciji kroz vekove najbolje govore muzeji. Najbolje govori umetnost, dela naših svetski poznatih umetnika, pesnika, slikara, ljudi različitih zanimanja koji su ostavili trag u našem narodu i postali sastavni deo stalnih postavki u ustanovama kulture.
Beograd kao prestonica Srbije može se pohvaliti mnogobrojnim muzejima, naučnicima, otkrićima, najboljim srpskim pesmama, knjigama, glumcima i uglednim ljudima čiji životi i dela privlače i mame turiste iz svih krajeva Srbije, ali i turiste iz svih krajeva sveta da dođu, vide i osete duh našeg naroda, istorije i tradicije.
Kada je reč o muzejima, u prestonici je primarno izdvojiti muzej grada Beograda koji je kao muzejska institucija osnovana 5. oktobra 1903. godine, i koja ima 132.000 zvanično registrovanih predmeta.
Smatra se da je Muzej grada Beograda osnovan 5. oktobar 1903. kada je u registru Opštine grada Beograda zabeležena odluka, koju je potpisao Kosta D. Glavinić, o smeštaju opštinskog muzeja u Narodni muzej, u jednu posebnu sobu na čijim je vratima nominovano: Opštinski muzej. U decembru 2006. Skupština grada Beograda dodelila je Muzeju grada Beograda zgradu Nove vojne akademije, sagrađenu 1899. godine, u Resavskoj ulici.
Od 2015. godine, u Muzeju grada Beograda se održava koncertna sezona pod nazivom "Muzički svodovi Beograda" koja je pokrenuta na inicijativu organizacije "Kulturni element".
Muzej danas čine tri glavna odeljenja u okviru kojih se prikupljaju, štite i istraživački obrađuju pokretna kulturna dobra, kao što su arheološko, istorijsko i odeljenje za istoriju kulture i umetnosti uz koje deluju i Odeljenje za konzervaciju i Dokumentacioni centar.
U sastavu Muzeja grada Beograda ulaze, konak kneginje Ljubice, muzej Paje Jovanovića, muzej Jovana Cvijića, muzej Ive Andrića, muzej Tome Rosandića, muzej Banjičkog logora, zbirka ikona Sekulić, arheološki lokalitet Vinča, muzej Mladenovca, zavičajni muzej Zemuna, kao i legat Pave i Milana Sekulića.
Stalnu postavku muzeja grada Beograda čine konak kneginje Ljubice, muzej Paje Jovanovića, muzej Jovana Cvijića, muzej Ive Andrića, muzej Tome Rosandića, muzej Banjičkog logora, zbirka ikona Sekulić, arheološki lokalitet Vinča, muzej Mladenovca.
Više o samom nastanku muzeja, njegovom značaju za Beograd, ali i čitavu Srbiju, postavci i predmetima koje muzej verno čuva i prenosi iz generacije u generaciju govorio je kustos muzeja grada Beograda Vladimir Tomić koji naglašava da sam muzej čuva predmete koji sa sobom nose kulturu i istoriju još iz doba Kelta, Rimljana, Vizantinaca, Ugara, Bugara, ako uzmemo u obzir da je Beograd bio bugarski jako dugo u srednjem veku, kao i Austrijance, Nemce, Turke što Beograd izdvaja od ostalih gradova u Evropi i čini ga specifičnim.
- Malo koji grad u Evropi ima tu vrstu istorije, tu vrstu dešavanja na njegovom prostoru u tako dugom vremenskom periodu - objašnjava kustos Vladimir Tomić i dodaje:
- Strani turisti kada dođu centar grada oni hoće da vide sve što im je ponuđeno, gde najveću pažnju odvlači konak knjeginje Ljubice, za dosta stranica zanimljiv je i muzej Banjičkog logora koji je takođe deo muzeja grada Beograda, on prati jednu dugu, tešku priču, a ta priča je deo istorije grada Beograda - rekao je Tomić.
Što se turista i posetilaca tiče, kustos naglašava da muzej uglavnom posećuju strani turisti.
- Isto je kao kada biste vi otišli u Beč ili neki drugi grad, vi želite da posetite njihove muzeje, isto kao i oni naše. Mislim da je posećenost prilično dobra kada mi imamo naše izložbe. Nekoliko izložbi održavaju se svake godine u muzeju i milsim da je tada posećenost prilično dobra, tada dolaze ljudi iz grada, iz Beograda - objašnjava kustos Tomić.
Kada je reč o zbrikama od istorijske važnosti, kustos izdvaja prvu knjigu koja je štampana u Beogradu, čuveno Beogradsko četvorojevanđelje iz 1552. godine.
- Beogradsko četvorojevanđelje je sačuvano u nekih 40 primeraka, najbolje sačuvani primerak nalazi se u muzeju grada Beograda i to je predmet od izuzetnog značaja zato što je nastala u trenutku kada je Beograd deo Osmanskog carstva, na svom vrhuncu. Period Osmanskog carstva, a vi u Beogradu štampate knjigu na ćirilici, bogoslužbenu knjigu - objašnjava kustos i dodaje:
- Beograd je jedino mesto na Balkanu koje je kao gradsko imalo svoju štampariju, sve ostale knjige štampane su u manastirima.
Pored prve štampane knjige, kustos Vladimir Tomić izdvaja i veliku zbirku geografskih karata, kao i planova Beograda od 16. do 19. veka.
- Ne postoji štamparski centar u Evropi, a da je nešto značio, a da nije radio grafike Beograda, u različitim periodima koji su bili od istorijskog značaja. Od 1522. godine pa sve do kraja 19. veka, mi imamo grafiku na temu Beograda koja se štampa i u Beču, Auzburgu, Parizu, Londonu, Amsterdamu, Veneciji... Vi imate na svim mestima štampanje tamošnjeg Beograda na ovaj ili onaj način - rekao je kustos Vladimir Tomić.