DOSTOJAN! Patrijarh Porfirije ustoličen u Pećkoj patrijaršiji (FOTO/VIDEO)

Patrijarh srpski Porfirije izabran je u februaru prošle godine za poglavara Srpske pravoslavne crkve i ubrzo nakon toga ustoličen je u Sabornoj crkvi u Beogradu. Budući da, osim titule poglavara srpskog, nosi i titulu mitropolita Beogradsko-karlovačkog i arhiepiskopa Pećkog, on se ustoličuje i u Pećkoj patrijaršiji. Međutim, ovo ustoličenje je odlagano pre svega zbog pandemije koronavirusa.

Patrijarh Porfirije ustoličen je za 46. patrijarha Srpske pravoslavne crkve posle služenja Svete arhijerejske liturgije u Pećkoj patrijaršiji povodom velikog crkvenog praznika - Pokrova Presvete Bogorodice. 

Na kraju će reći Amin, što znači Neka tako bude.

- Dragi narode mnogi razlozi skrenuli su nas daas u ovo istorijsko sedište. Mnoštvo je povoda i razloga, a samo je jedan najvaniji, jedan jedini bez koga ne bi postojao i ne bi bio mogući niti jedan drugi. Taj glavni razlog je taj da nas je presveta Mati Božija ovde skupila da na praznik njenog pokrova  ne obeevamo samo jedan događaj iz njenog života, već jedan događaj iz našega života i života naše svete SPC. Događaj njenog čudesnog javljanja u Carigradu 1911. godine kada se časnim svojim Pokrovom nadvila nad vernike ukazujući im se prekrasna u svom sjaju, slavi i lepoti nebeskog postojanja kome nas vodi. 

- Proslavljanje praznika Pokrova proesvete Bogorodice nas hrišćane iznova raduje, jer iznova shavtamo, razumemo i podsećamo se da smo narod Boćiji i da njemu pripadamo i da njegov blagoslov spasenja pripadamo, Da imamo Bog očev, crkvu našu ali i da istovremeno pripadamo i svojim poodicama i svojim narodima. Tako je prepodnobna Mati učinila da ova sveta liturgija bude koja je ikona, glavni je razlog zbog kojeg smo ovde. To je glavni razlog zbog kojega smo došli, zbog kojeg je i srpski patrijarh ovde.

- To je razlog da se svi molimo za sve ljude. Ali Presveta Bogorodica čiji pokrov slavimo nosi taj isti mir. Sve vas molimo da se sa ovog svetog mesta molimo za sve ljude, naše braće i sunarodnike, ali i za sve oni koji žive ovde, pre svega Albance, da gradimo zajedno mir, koji su zajedno čuvali ovu svetinju. Tu su čestiti Albanci bez obzira na to što su bili Muslimani, iskeno verujući ljudi znali za moć molitve da tamo gde je prisutna molitva da je tu i priustan i bol. Želeo sam ovo najpre da kažem na početku da ne bi neko spočitavao srpskoj crkvi.

- Mnogi govoreći o miru a neretko žele nemir, šta više nameću ga. I kada se povećava opasnost od najpogubnijeg, svetskog rata, kataklizme, program nae crkve je samo mir i samo mir. I to prvo praštanje i mir sa kojima smo najbliži. Koji nam je prvi sused. Mir koji je uzrok opstanka i nama i naše dece. I treba da nam je svima jasno da su naša deca najvažnija nama koji ovde živimo. Zato sa ovog mesta poručujemo i Srbima i Albancima nađimo uz božju pomoć snagu, i čuvajmo jedni jedni druge.

Patrijarh je dodao da su zajedičke molitve izvor naše zajednice i da su one iznad svake ideologije.

Njegova svetost gospodin Porfirije uveden je u tron arhiepiskopa pećkog, mitropolita beogradsko-karlovačkog i patrijarha srpskog.

Vladika cronogorsko-primorski Joanikije predao je panagiju patrijarhu Porfiriju.

Uvođenje u tron pratili su povici prisutnih "aksios" (dostojan).

Episkop Zvorničko-tuzlansi Fotije, član Sinoda SPC, čita gramatu o ustoličenju Patrijarha Porfirija. 

Episkopi, predvođeni patrijarhom Porfirijem, primili su svetu tajnu pričešća, evharistiju, nakon čega je počelo pričešće okupljenih vernika. Nakon pričešća, uslediće zamolna molitva, a zatim će arhijereji izaći i početi svečani čin ustoličenja, rekao je đakon Budimir Kokotović.

 

U toku je liturgija u kojoj će patrijarh Porfirije biti ustoličen u drevni tron Patrijarha pećkih. Pored trona je igumanija pećka, koja tron "čuva" do uvođenja patrijarha.

Nakon 1920. godine patrijarsi se ustoličuju u Sabornoj crkvi, ali i u Pećkoj patrijaršiji. Ustoličenje se obavlja na liturgiji, a kada patrijarh uđe u drevni tron pećkih patrijaraha predaće mu se panagija Srba svetitelja. Posle samog čina molitve, on će održati prvu patrijaršijsku besedu sa trona. Sam patrijarh na liturgiji predstavlja Hrista, ističu crkveni velikodostojnici. Prema drevnoj praksi iz 15. veka, patrijarh će tri puta biti ustoličen na liturgiji.

Patrijar Porfirije na oltaru drži diskos i spominje imena svih prethodnih patrijarha Srpske pravoslavne crkve. 

 

Čin ustoličenja počinje u prvom delu liturgije kada dva po činu najstarija arhijereja uvode patrijarha u presto na oltaru.

Na kraju liturgije patrijarh Porfirije biće uveden u drven tron pećkih patrijarha u kom su sedeli svi arhiepiskopi i patrijarsi, od Arsenija Sremca ko ji je preneo sedište u Pećku patrijaršiju do njenog ukidanja.

Sveta arhijerejska liturgija, kojom počinje čin ustoličenja patrijarha srpskog Porfirija, održava se u Pećkoj patrijaršiji. 

U Pećku Patrijaršiju pristigli su i predstavnici KFOR-a.

Vladike Srpske Pravoslavne crkve došle su u Pećku Patrijaršiju gde će početi liturgija. Među pristunima je nadbiskup beogradski Stanislav Hočevar. 

Arhimandrit Ilarion i imenovani episkop novobrdski u razgovoru za RTS kaže da čin ustoličenja govori o kontinuitetu SPC na prostorima Kosova i Metohije koji seže duboko u drevnost. Pećka Patrijaršija je, kako kaže, srpski Sion jer je Sveti Sava želeo da Pećka Patrijaršija bude svetionik za sve crkve pod njenom jurizdikcijom od dobijanja autokefalnosti 1219. godine.

Manastirsko dvorište je prepuno vernika, koji pristižu iz svih krajeva Kosova i Metohije, kao i centralne Srbije.

Sveta arhijerejska liturgija počinje u 9 časova. Ispred manastira se nalazi veliki video bim. Vernici koji dolaze sa svih strana polako ulaze u crkvu, da celivaju mošti srpskih patrijaraha.

Čin hirotonisanja održava se na praznik Pokrova Presvete Bogorodice, uz sasluženje više arhijereja SPC.

Uz sasluženje više arhijereja Srpske pravoslavne crkve, patrijarh srpski Porfirije će služiti svetu liturgiju tokom koje će biti obavljen svečani čin njegovog ustoličenja u najsvetiji tron arhiepiskopa pećkih i patrijaraha srpskih.

Na ustoličenju u Pećkoj patrijaršiji očekuje se veliki broj vernika, a posebne jedinice kosovske policije zadužene za bezbednost manastira i crkava na Kosmetu pojačale su mere oko samog manastira i njegovih prilaza.

Posetom Prizrenu, poglavar SPC u sredu je započeo posetu Eparhiji raško-prizrenskoj, a u večernjim časovima stigao je u Pećku patrijaršiju, gde su ga dočekale monahinje predvođene igumanijom Haritinom i desetine vernika iz Metohije. U prisustvu Njegove svetosti episkop marčanski Sava juče je služio liturgiju.

U okolini manastira, gde će danas biti uveden u svetosavski tron poglavar Srpske crkve, juče je vladala uobičajena molitvena tišina. Manastir je obezbeđivala patrola kosovske policije, koja i inače neprekidno dežura uz manastirsku ogradu. Mir je remetila jedino užurbanost monahinja, koje su obavljale poslednje pripreme za manastirsku slavu i svečnost ustoličenja. U tu čast na manastirskom pirgu istaknuta je velika zastava SPC - trobojka sa krstom i ocilima. Uprkos spokoju u kome Crkva priprema važan događaj, incidenti nisu izostali, ali na političkom planu. Vlasti u Prištini zabranile su ulaz na Kosovo i Metohiju ministru za nauku i tehnološki razvoj Nenadu Popoviću i predsedniku Komisije za nestala lica Veljku Odaloviću, koji su planirali da prisustvuju ustoličenju. Takođe, dolazak na KiM onemogućen je i direktoru Kancelarije za KiM Petru Petkoviću.

Sedmo ustoličenje nakon ujedinjenja

Patrijarh Porfirije je sedmi patrijarh koji će biti ustoličen u Pećkoj patrijaršiji nakon ponovnog ujedinjenja SPC, odnosno nakon 1920. godine, i drugi patrijarh ustoličen posle sukoba na Kosovu i Metohiji 1999. godine.

Pre njega, 2010. godine, tu je ustoličen i patrijarh Irinej.

Ovo znači da ustoličenje nije prekidano ni nakon sveukupnih promena na Kosmetu, koje su se negativno odrazile i na srpski narod i na Srpsku pravoslavnu crkvu. Crkva je sa svojim narodom uspela da se očuva na KiM, a očuvana je i Pećka patrijaršija.

Očuvana svesrpska svetinja

Osam vekova svesrpska i pravoslavna drevna svetinja manastir Pećka patrijaršija pod svojim svodovima čuva svešteni tron u koji se uvode naslednici Svetog Save i sa kojeg arhiepiskopi i patrijarsi upravljaju brodom Hristove crkve u granicama svoje kanonske jurisdikcije.

Nakon uspostavljanja jedinstva SPC 1920. godine obnovljena je i tradicija ustoličenja u pećki tron, od dobijanja autokefalnosti 1219. do današnjih dana.

Inače, ustoličenju patrijarha Porfirija trebalo je da prisustvuju i ministar Nenad Popović i predsednik Komisije za nestala lica Veljko Odalović, kojima predstavnici privremenih institucija juče nisu dozvolili ulazak na teritoriju Kosova i Metohije.

Pre dva dana je i direktoru Kancelarije za KiM Petru Petkoviću zabranjena poseta južnoj pokrajini i prisustvo ustoličenju patrijarha.