Najnovija genetička studija menja istoriju Balkana
Određena DNK sekvenca preko 140 skeleta.
Rezultati petogodišnjeg istraživanja porekla Srba i ostalih Balkanskih naroda, kao i migracija na Balkanu, inicirana su od strane istraživača sa Biološkog fakulteta, Univerziteta u Beogradu (prof. Miodrag Grbić, prof. Željko Tomanović, dopisni član SANU, prof. Dušan Keckarević) i Arheološkog instituta (dr Ilija Mikić, dr Miomir Korać, dr Snežana Golubović sa saradnicima) u saradnji sa Univerzitetima u Barseloni i Harvardu upravo su publikovana u jednom od najprestižnijih svetskih naučnih časopisa Cell.
„Uspomene jednog drveta“ Tine Valjes u Vulkan izdavaštvu
Srpski film „Lost Country“ u finalu Arab Critics Awards - Film domaće produkcije među tri najbolja filma
Brajan Adams po treći put u Srbiji – pogledajte šta je sve slavni pevač zahtevao za svoj nastup 12. decembra u Areni!
Rad pod nazivom “Genomska istorija Balkana od rimske granice do slovenskih migracija“ uz analizu drevne DNK ljudskih ostataka širom Balkana na preko 30 lokaliteta, daje presek genetičkih promena populacije i migracija na Balkanu kroz duboku prošlost dužu od 2 milenijuma. U okviru ovog istraživanja određena je DNK sekvenca preko 140 skeleta od 1-10. veka iz Srbije, Hrvatske, Severne Makedonije, Bugarske, Rumunije, Albanije i Grčke, a tom prilikom su sekvencirani i genomi modernog srpskog i balkanskog stanovništva.
Dobijeni rezultati na taj način menjaju našu tradicionalnu istoriju jasno pokazujući da današnje srpsko stanovništvo ima u proseku oko 50-60% istočno-evropskog (slovenskog) porekla, a da ostatak predstavlja genetiku staro-balkanskog stanovništva pomešanog sa doseljenicima iz velikih urbanih antičkih centara kao što su Konstantinopolis, Efes, Korint.
Sličan obrazac migracija je potvrđen i u Rimu kao i drugim urbanim centrima Rimskog carstva širom Evrope. Sa druge strane, ovi rezultati jasno potvrđuju kontinuitet stanovništva na teritoriji današnje Srbije i Balkana praktično do bronzanog doba. Dakle, današnje naše stanovništvo je u suštini autohtonog porekla ali uz značajan upliv slovenske genetike, kaže Miodrag Grbić sa Univerziteta Zapadni Ontario i gostujući profesor Biološkog fakulteta.
Ova istraživanja su potvrdila da je bilo masovnih slovenskih migracija u 6. i 7. veku koje su ostavili dubok genetički trag kod svih Balkanskih naroda. U skladu sa našim rezultatima, dolazak slovenskog stanovništva na Balkan se dešavao tokom nekoliko generacija i uključivao je čitave porodice, muškarce i žene, objašnjava Pablo Carrión, istraživač Instituta za Evolucionu biologiju iz Barselone i jedan od vodećih autora ove opsežne studije.
Oko 50-60% slovenske genetike imaju i susedni narodi, Hrvati, Rumuni i Bugari. Idući na jug ka Grčkoj taj procenat opada na svega 4-20% na Grčkim ostrvima. Veliki genetički doprinos doseljenih Slovena je vidljiv ne samo kod naroda koji govore slovenskim jezicima (Srba, Hrvata…), već i kod naroda koji ne govore slovenskim jezicima (Rumuna, Grka…) ističe jedan od vodećih istraživača studije prof. Dejvid Rajh, professor Humane evolucione biologije na Univerzitetu Harvard.
Različiti jezici, religija i kultura Balkanskih naroda ukazuju na njihove različite demografske i kulturne procese tokom milenijuma njihove istorije, iako su genetički veoma bliski. Analiza genoma današnjeg Balkanskog stanovništva pokazuje tako najveću genetičku bliskost Srba, Hrvata i Rumuna, ističe prof. Dušan Keckarević sa Biološkog fakulteta.
Lokalitet sa koga je pojedinačno analizirano najviše uzoraka je Viminacijum, nekada glavni grad
rimske provincije Gornje Mezije, a koji je po mnogo čemu jedinstven arheološki lokalitet i na kojem je do sada arheološkim istraživanjima otkriveno preko 20.000 skeleta.
Nedaleko od carskog mauzoleja je pronađen grob gde je bila sahranjena mlađa, muška osoba od 19 godina poreklom sa teritorije današnjeg Severnog Sudana, a koji je najverovatnije bio rimski vojnik. Ovo je prvi dokazani slučaj migracija iz podsharske Afrike u Rimskom carstvu, kaže antropolog dr Ilija Mikić sa Arheološkog instituta i dodaje da je DNK analizom potvrđeno prisustvo još jedne osobe čije je poreklo bilo sa područja Afrike, ali ovog puta sa severnog dela tog
kontinenta.
Dugogodišnji direktor Arheološkog instituta i rukovodilac projekta Viminacijum, dr Miomir Korać ističe da je to još jedan dokaz velike heterogenosti stanovništva koje je naseljavalo Viminacijum tokom rimskog perioda. Kosmopolitski način života je na taj način potvrđen i van samog Rima, tj u provincijalnom delu carstva, dodaje direktorka Arheološkog instituta dr Snežana Golubović.
Svakako da među značajnije rezultate ovog istraživanja treba svrstati i slučaj žene koja vodi poreklo iz istočne Evrope, a živela je na Viminacijumu tokom II veka. To predstavlja za sada najraniji trag prisustva ljudi iz tog dela Evrope na ovim prostorima, zaključuju sagovornici.
Posebno je zanimljivo da među analiziranim skeletima sa Balkana, uključujući i vojnike, gotovo da nema stanovništva sa Apeninskog poluostrva što ukazuje na značajnu integrisanost lokalnog Balkanskog stanovništva u Rimsko carstvo. Posebno je značajno istaći da je na teritoriji Balkana rođeno 26 Rimskih careva (u Rimu zvanih Ilirski imperatori) od kojih je čak 18 sa današnje teritorije Srbije.
Analiza skeleta, uključujući i vojnike, pokazuje da su pripadali lokalnom stanovništvu sa dominantnom starosedelačkom EV-13 Y haplogrupom. Imajući ovo u vidu i činjenicu da je 18 Rimskih imperatora rođeno na teritoriji današnje Srbije, te da su oni pripadali lokalnom stanovništvu, jasno se nameće zaključak kontinuiteta genetičke veze sa našom
modernom populacijom.
crna površina kruga- procenat slovenskog genoma;
bela površina kruga - procenat autohtonog balkanskog genoma
Navedeni rezultati takođe sugerišu i jednu istorijsku činjenica, a koju do sada u nedostatku genetičkih istraživanja nismo mogli da potvrdimo, da je ovdašnja populacija dala tako kroz Rimsko carstvo i veliki doprinos Evropskoj istoriji. Čitav ovaj projekat i ova značajna publikacija, promovišu Srbiju i naše arheološke lokalitete na svetskom nivou, ističu
prof. Miodrag Grbić i prof. Dušan Keckarević.
Ovo su prva ozbiljna i sveobuhvatna genetička istraživanja koja se bave našim poreklom i zasnovana su isključivo na naučnim, odnosno genetičkim činjenicama, koja će dati doprinos razgraničenju između istorijskih činjenica i brojnih interpretacija i pseudonaučnih diskusija zasnovanim na neutemeljenim pričama i verovanjima kada je reč o poreklu našeg naroda. Na taj način smo želeli da naučnim činjenicama razotkrijemo, na genetičkom nivou, bar deo naše
drevne istorije i porekla, kaže prof. Željko Tomanović sa Biološkog fakulteta i dopisni član
SANU.
