KRAJ JEDNE ERE, A MOŽDA I SNA O KOMUNIZMU: Odlazak Raula Kastra, vernog vojnika revolucije (FOTO/VIDEO)

Kongres Komunističke partije Kube, koji je održan prethodnog vikenda, najavio je kraj jedne ere u istoriji ove države, a odluka je zvanično potvrđena u ponedeljak. Raul Kastro, brat kubanskog revolucionara Fidela Kastra, odstupio je s dužnosti.

Ovim činom okončan je jedan od najznačajnijih perioda u istoriji države, ali i celog sveta. Nakon više od 60 godina vladavine Kubom porodica Kastro više se neće nalaziti na čelnim funkcijama u državi.

Verovatno se nijedno prezime ne može vezati za jednu državu kao što se prezime Kastro veže za Kubu još od pedesetih godina 20. veka. Iako je većinu perioda u 20. i 21. veku Kubu obeležio Fidel Kastro, njegov brat Raul bio je osoba koja je podjednako kao i mnogo poznatiji brat učestvovala u svim procesima socijalističke revolucije kroz koju je država prolazila šezdesetih godina.

Verni vojnik revolucije

Iako gotovo uvek u seni svoga brata, Raul Kastro je na Kubi obavljao najvažnije političke dužnosti. Zajedno s bratom i ostalim kubanskim revolucionarima iz grupe "26. juli" 1953. godine izvršio je napad na vojne objekte, čime je počeo proces pretvaranja Kube u bastion socijalizma.

Zbog ovog napada Raul Kastro je deo života morao provesti u egzilu u Meksiku, a istorija se i nakon tog perioda pobrinula da zajedno sa svojim bratom, ali i drugim nosiocima revolucije na Kubi poput Ernesta  Če Gevare bude upamćen kao ključna figura u uspostavljanju socijalizma na ostrvu koji predstavlja dvorište države u kojoj dominira kapitalizam - Sjedinjenih Američkih Država.

Od 1958. godine Kastro mlađi je obavljao brojne funkcije unutar partije, a upravo te godine imenovan je za generala vojnih snaga Kube i na toj poziciji je ostao sve do 2008. godine.

Tokom Hladnog rata između Sovjetskog Saveza i Sjedinjenih Američkih Država Raul Castro ostao je upamćen kao čovek pod čijom komandom je 1962. godine srušen američki avion-izviđač Lokhed U-2, u kojem je poginuo američki major Rudolf Anderson.

Tokom perioda napetosti između dveju sila, ali i posle, Raul Kastro je ostao upamćen kao čovek kojem je vojni način života postao ujedno i svakodnevnica. Kubanci su ga vrlo retko napolju mogli videti bez vojne uniforme koja će ostati njegov simbol do poslednjih dana na čelu Komunističke partije ove države.

Prelazak iz bratove senke u prvi plan

Već 2006. godine kubanski, ali i brojni svetski mediji preneli su informaciju da je Fidel Kastro bolestan te da je zdravstveno stanje kubanskog revolucionara ozbiljno. Zbog operativnog zahvata Fidel je sve partijske i državne dužnosti prenio upravo na Raula, koji je tako nakon dugo vremena izašao iz senke svoga brata i postao čovek koji Kubu mora predvoditi u izuzetno neizvesnom periodu krize.

Već tada se počelo pričati kako je Raul, za razliku od njegovog brata, znatno naklonjeniji opciji relaksiranja odnosa sa SAD-om, iako su i jedan i drugi takvu odluku u prošlosti odbacivali.

Nakon preuzimanja dužnosti Raul Castro uveo je reforme u brojnim sektorima, a ostao je upamćen kao čovek koji je znatno relaksirao ekonomiju uvodeći znatno veći prag tolerancije prema privatnim preduzećima, a odluka da dozvoli građanima kupovinu mobilnih telefona i kompjutera za ličnu upotrebu naišla je na odobravanje stanovnika do tada izuzetno zatvorene države.

Već u tom periodu mnogi su primetili razlike u odnosu na ponašanje njegovog brata na vlasti. Dok je Fidel tražio pažnju, Raul je bio znatno povučenija osoba, ali i izuzetno pragmatičan političar.

Vrlo brzo Raul Kastro je i zvanično preuzeo upravljanje Kubom i Komunističkom partijom, a 2013. godine najavio je povlačenje s predsedničke funkcije te je izjavio kako će to učiniti 2018. godine, a kao svog naslednika video je Miguela Diaza Kanela.

- Nisam izabran za predsednika kako bih vratio kapitalizam na Kubu. Izabran sam da branim, održavam i usavršavam socijalizam. Ne želim ga uništiti - izjavio je Kastro 2013. godine, već tada duboko svestan kako generacija koja je iznela revoluciju odlazi sa scene.

I u periodu zvaničnog preuzimanja vlasti Kastro mlađi nije prestajao šokirati svet. Verovatno jedan od najznačajnijih momenata desio se upravo 2013. godine, kada se rukovao s tadašnjim predsednikom SAD-a Barakom Obamom, što je bila najava otopljavanja odnosa između dve "posvađane zemlje".

Kako je i obećao, Kastro se 2018. godine povukao s predsedničke funkcije, a to mesto preuzeo je upravo Miguel Diaz, čovek koji je 19. aprila ove godine zvanično preuzeo i vladanje Komunističkom partijom. S obzirom na to da je na Kubi teško odrediti gde počinje Partija, a gde završava predsednička funkcija, 2018. godine bilo je jasno kako će Raul i dalje poput svog brata nadgledati procese u državi.

- Ako mi zdravlje dozvoli, bit ću samo još jedan vojnik koji je uz ljude i brani revoluciju - rekao je tada Kastro i najavio oproštaj i od Komunističke partije 2021. godine.

Kao čovek koji drži do reči i to je obećanje ispunio te je na poslednjem Kongresu Komunističke partije doneo odluku da se u 89. godini povuče s mesta predsednika. U salu je ušao ponovo u vojnoj odori, a tokom govora naglašavao je razloge zašto je odstupio s funkcije.

- Imam osećaj da sam ispunio svoju misiju i siguran sam u budućnost naše domovine. Ništa me nije prisililo na donošenje ovakve odluke. Dok živim biću spreman da branim socijalizam s više snage nego ikada - rekao je Kastro na oproštajnom govoru koji je završio uobičajenim pozdravom "Viva Cuba Libre".

Nakon odstupanja Kastro je naglasio kako stranku prepušta "mlađim" kadrovima te je mesto prvog čoveka zauzeo 60-godišnji Miguel Diaz Kanel, čovek koji je tako postao prvi kubanski lider koji je rođen nakon perioda kubanske revolucije.

Za razliku od braće Kastro, koja su svoju političku karijeru zasnovala i na vojnoj prošlosti, novi kubanski lider Miguel Diaz je čovek koji je mnogo više poznat kao "moderni birokrata s laptopom u ruci" nego čovek koji će vladati poput prethodnika. Iako se Raul Kastro zvanično povukao s funkcije, mnogi analitičari, ali i sami Kubanci, smatraju kako će Kastro i dalje pod budnim okom držati novog kubanskog lidera i pratiti njegove političke korake u budućnosti.

Novi kubanski lider Miguel Diaz Kanel na čelo Komunističke partije dolazi u vreme kada se Kuba suočava s najtežom ekonomskom krizom, kojoj je u znatnoj meri doprinela i pandemija koronavirusa.

Osim toga, Diaz će zbog opšteg stanja u državi morati podvrgnuti Kubu određenim ekonomskim reformama, a podrška ostalih članova uveliko će zavisiti o tome koliko će Diaz uspeti da ostvari reforme bez uticaja na politički sistem i promenu socijalističkog uređenja.

Kubu u budućnosti čekaju brojni do sada nerešeni problemi i u odnosima sa Sjedinjenim Američkim Državama te će biti interesantno videti kako će se u svemu tome snaći rukovodstvo države koju nakon 60 godina ne predvode lideri socijalističke revolucije na Kubi - porodica Kastro.