Tajno oružje koje je puštano iz aviona? Kongres prečešljava mračne dosije američke vojske - sumnja se na podmukle eksperimente koji su ostavili teške posledice
Američki Kongres pokreće istragu o tvrdnjama da je vojska SAD tokom Hladnog rata eksperimentisala s krpeljima kao biološkim oružjem.
Naučnici već dugo raspravljaju o jezivom pitanju: da li je američka vojska tokom Hladnog rata koristila krpelje kao biološko oružje?
Sada Kongres zahteva odgovore kroz novo podneti amandman kojim se Kancelariji za odgovornost Vlade (GAO) nalaže da ispita da li su savezne agencije eksperimentisale s krpeljima zaraženim patogenima kao sredstvom ratovanja.
Odredbu je napisao kongresmen iz Nju Džerzija Kris Smit i podneo je u petak. Ona poziva na reviziju projekata američke vojske, Nacionalnog instituta za zdravlje (NIH) i Ministarstva poljoprivrede SAD, sprovedenih između 1945. i 1972. godine, a koji su uključivali Spirochaetales i Rickettsiales – dve porodice bakterija povezane s bolestima koje prenose krpelji.
Smit, koji je kopredsedavajući Kongresnog kokusa za Lajmsku bolest i bolesti koje prenose krpelji, rekao je da je inicijativa podstaknuta neuobičajeno visokom stopom infekcija u Nju Džerziju, kao i brigom za civile i vojno osoblje stacionirano u bazi Joint Base McGuire-Dix-Lakehurst.
- Stotine hiljada stanovnika Nju Džerzija koji pate od Lajmske bolesti zaslužuju da znaju istinu o poreklu svoje bolesti - rekao je Smit.
Smit nije prvi javni zvaničnik koji postavlja ovakva pitanja. Sekretar za zdravlje i socijalne usluge Robert F. Kenedi Mlađi ranije je sugerisao da je Lajmska bolest možda nastala kao posledica neuspelog američkog programa biološkog naoružanja iz 1970-ih, navodno povezanog s istraživanjima na Ostrvu Plum u saveznoj državi Njujork.
Međutim, naučnici su te tvrdnje više puta odbacili, nazivajući ih opovrgnutom teorijom zavere i ukazujući na dokaze da su bakterije koje izazivaju Lajmsku bolest postojale u Severnoj Americi mnogo pre 20. veka.
Lajmska bolest, koju izaziva bakterija Borrelia burgdorferi, godišnje se prijavljuje u 30.000 do 40.000 slučajeva Centrima za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC), iako ta agencija procenjuje da se svake godine zapravo dogodi i do 476.000 infekcija koje ostanu nedijagnostikovane.
Veliki deo ove teorije potiče iz knjige iz 2019. godine ''Bitten: The Secret History of Lyme Disease and Biological Weapons'' i pratećih intervjua sa pokojnim švajcarsko-američkim naučnikom Vilijem Burgdorferom, koji je 1981. identifikovao uzročnika Lajmske bolesti i ranije radio kao specijalista za biološko oružje u američkoj vojsci tokom Hladnog rata.
Prema navodima iz knjige i srodnih izvora, Burgdorfer i drugi istraživači navodno su ubrizgavali patogene u krpelje i druge insekte, uključujući buve i komarce, kao što su uzročnici Q groznice, tularemije i povratne groznice, kako bi proučili njihov potencijal za upotrebu kao biološko oružje.
U tim izveštajima se opisuju i eksperimenti u kojima su krpelji prisilno hranjeni infektivnim agensima putem staklenih kapilarnih cevi, kao i razgovori o raspršivanju ''naoružanih'' krpelja iz aviona radi onesposobljavanja neprijateljskog stanovništva.
Knjiga dalje tvrdi da je stotine hiljada radioaktivnih krpelja pušteno u Montani i duž Atlantske migracione rute ptica kako bi se pratilo dokle mogu da se prošire.
Te optužbe su ranije dovele do kongresnih amandmana kojima je Ministarstvu odbrane naloženo da ispita da li je američka vojska eksperimentisala s krpeljima kao biološkim oružjem između 1950. i 1975. godine, što je rezultiralo izveštajima Kancelarije generalnog inspektora Ministarstva odbrane.
Novi amandman oživljava dva slična pokušaja koja je Smit pokrenuo 2019. i 2021. godine, a koji su prošli u Predstavničkom domu, ali su zapeli u Senatu.
Smit je rekao da bi najnovija istraga GAO-a mogla ili da potvrdi ili konačno da stavi tačku na teorije o umešanosti vlade u širenje Lajmske bolesti.
- Ako istraga utvrdi da naš program biološkog oružja nema nikakve veze s tim, okrećemo novu stranicu - rekao je Smit. - Ali američki narod zaslužuje odgovore.-
Smit je 2020. godine pozvao na istragu tvrdnji da su tajna istraživanja o naoružavanju krpelja sprovođena na Ostrvu Plum i u Fort Detriku u Merilendu.
Ostrvo Plum je ostrvo od 840 hektara smešteno uz severoistočnu obalu Long Ajlenda u Njujorku. Na njemu se nalazi Centar za istraživanje bolesti životinja Ostrva Plum (PIADC) i američka vlada ga koristi za istraživanje zaraznih bolesti kod životinja još od 1950-ih.
Američko Ministarstvo za unutrašnju bezbednost ranije je saopštilo da vladina ustanova na Ostrvu Plum ''ne sprovodi i nikada nije sprovodila istraživanja Lajmske bolesti''.
Godine 2024. RFK Mlađi je izneo iste tvrdnje o bolesti, navodeći u svom podkastu da su vladini naučnici eksperimentisali s krpeljima na tom ostrvu na severoistoku SAD.
- Krpelji su epidemija zbog onoga što se dogodilo na Ostrvu Plum i u drugim laboratorijama - rekao je sekretar za zdravlje u epizodi podkasta RFK Jr iz januara 2024.
- Takođe znamo da su u toj laboratoriji eksperimentisali s bolestima te vrste, poput Lajmske bolesti, i da su ih stavljali u krpelje, a zatim zaražavali ljude - dodao je RFK Jr.
Godinu dana kasnije, tokom saslušanja u američkom Senatu povodom njegove potvrde na funkciju, RFK Jr je upitan o navodnom verovanju da je Lajmska bolest stvorena kao američko biološko oružje. Tada je rekao da on ''nikada nije verovao u to'', ali da javnost treba da prati dokaze, gde god oni vodili.
