SORABI, SERVIUM, SERBIN: Da li znate koje je poreklo reči Srbin?

Tokom viševekovnih deoba, ratova i osvajanja mešali su se narodi sa i bez imena, pa se zbog toga, kada razgovaramo o ovom pitanju, svi podaci koji su dostupni mogu i podržavati i pobijati sve teorije u isto vreme.

Srpski istoričar Jovan Rajić u "Istoriji Srba" 1974, iz starih izvora, izvodi poreklo Srba od Hunskih Sabira. Drugi izvori to izvode iz Srbata – Sarmata, a takođe i od reke Serbice (između Tigra i Eufrata).

Neki autori ime Srba izvode iz reči Sobranie (zbor, sabor) i slično, a neki ga prostorno vezuju za Sibirijum, jednu od naših prapostojbina.

Češki istoričar Pavel Šafarik vezuje srpko ime za reči Sjarbin, Ser, Serbin, što su sve oblici značenja roda, naroda, a što ima isto značenje sa latinskom reči "gens" i "nation" ili indijskom reči Serim, što znači narod iste krvi.

U srpskim izvorima, ovaj etnonim se nalazi u Letopisu popa Dukljanina i Lavrentijevom prepisu Nestora. Naziv Srbin javlja se i kod Ptolomeja, u III veku, kao ime jednog istočnoalanskog naroda, koji je prebivao u stepama donjeg Povoložja, sve dok ga u IV veku nisu pokorili Huni.

Ako ste zbunjeni i još uvek ne znate pravi odgovor na pitanje, nemojte se nervirati jer ni naučnici ne mogu da se slože oko njega. Jedino čega ne manjka jeste mnogo (ponekad i smešnih) tumačenja.

Problem je što su svi pouzdani izvori previše mladi tako da ne mogu da objasne poreklo naziva, a stariji nalazi samo nagoveštavaju njegovu moguću starost.

Dalje je problem u tome što su narodi, čiji su izvori sačuvani, pisali samo o sebi. O ostalima su pisali vrlo malo, a i to jako površno i sa nipodaštavanjem uz elementarnu neupućenost, već sa konstrukcijama: "čuo sam", "po svoj prilici", "priča se" itd.

Uz to, nisu pozanavali ni jezike naroda o kojima su pisali jer čim nisu mogli da izgovore određenu reč to je bio varavarski jezik. Iz tih razloga danas nemamo pouzdane izvore o mnogim narodima koji su živeli u okolini Grčke i Rima, već su to samo nagađanja, uz pragmatična izmišljanja i iskrivljivanja stvarnosti sveprisutnih u celoj istoriji čovečanstva.

Veliki problem je nedostatak pisanih tragova o narodima koji su bili porobljeni, jer su se njihovi spisi sistematično spaljivali od strane osvajača. Tako i današnja etimologija počiva na pretpostavkama, a ne na dokazivim činjenicama. To što se neka reč prva našla zapisana u nekom jeziku nikako ne znači da nije pozajmljena iz drugog, ali se obično uzima da je tako.

Sigurno je da nećemo uskoro imati pouzdano etimološko poreklo imena Srbin, ali jedno od zanimljivijih tumačenja dao je Poljak Mošinski, tvrdeći da nazivi Srbin i Hrvat imaju isto poreklo od evropskog korena serv, što znači sačuvati, a što u skitskom daje glagol istog značenja - harv.