Ukrali su vam karticu, i podigli novac, EVO KADA VI PLAĆATE ŠTETU
Božidar Nikolić iz Smederevske Palanke je imao nesreću da je neko kopirao njegovu karticu. Interesantno je da su kriminalci mogli da nastave da koriste njegovu karticu čak i nakon što je on problem prijavio banci. Božidar sad mora na sudu da dokazuje da on nije podigao novac.
U Narodnoj banci kažu da je u odnosu na 2008. godinu, kada je kopirana Dina debitna kartica, zakon bitno promenjen kako bi zaštitio klijente banaka. Ipak jedna stvar je ostala ista. Kako Dragana Stanić iz Narodne banke Srbije kaže:
- Po zakonu svaki klijent ima obavezu da čim sazna da je došlo do krađe, gubitka ili zloupotrebe njegovog platnog instrumenta to prijavi svom pružaocu platne usluge - kaže ona za Potrošački savetnik.
Ako krađa ili gubitak kartice nije prijavljen pre nego što je izvršeno plaćanje ili podizanje novca pomoću nje, Zakon propisuje da i klijent mora da snosi deo troška. Dragana Stanić je obrazložila zbog čega u Narodnoj banci smatraju da je to pravedno.
- Ne može se reći da je pružalac platne usluge kriv zato što ste vi izgubili taj novčanik i zato što Vam je ukraden. Odgovornost se onda po zakonu deli, do 15.000 ste Vi odgovorni korisnik, preko 15.000 je odgovorna banka.
Osim pravednosti postoji još jedan veoma praktičan razlog zbog kojeg u Narodnoj banci smatraju da je neophodno da klijent rizikuje štetu od 15.000 dinara u slučaju gubitka ili krađe kartice.
- Taj iznos služi i kao jedna vrsta stimulansa, motiva za samog klijenta da prijavi slučaj gubitka ili krađe platne kartice. Možemo zamisliti situaciju kada taj iznosi ne bi postojao, verovatno bi po prirodi stvari kod nekih ljudi taj motiv da prijave krađu bio mnogo niži - dodaje Dragana Stanić iz NBS.
Kada plaćamo celu štetu nastalu zloupotrebom?
Postoje situacije u kojima klijenti moraju da plate i ceo iznos tj. preko 15.000 dinara. Primeri toga su zapisivanje PIN-a na kartici ili neodgovorno korišćenje kartice na internetu.
Iako je Zakon o platnim uslugama doneo mnoga poboljšanja i dalje ostaje puno stvari koje nisu definisane.
PROVIZIJE U BANKAMA - Ispadamo li ovce za svoje novce?
U praksi je čest slučaj da banke tvrde da je klijent zapisao PIN na kartici, a građani da im je neko na bankomatu skinuo PIN. Jedini pravi dokaz u takvim situacijama je snimak sa bankomata. Problem je to što banke nemaju obavezu čuvanja snimaka, niti obavezu da klijentima snimak daju. Samo sud može da naredi banci da preda snimak. Čak i kad se to desi banke tvrde da snimke ne čuvaju više od 14 ili 30 dana odnosno da snimak ne postoji. Tako su klijenti dovedeni pred svršen čin, jer bez snimka ne mogu da dokažu da je neko do podataka došao postavljanjem uređaja za skimovanje kartica na bankomatu.
Najbolji način
Jedini način da se klijenti obezbede jeste da veće količine novca drže na računu koji nije povezan sa karticom. U slučaju da na kartici nema dovoljno novca, preko interneta novac uvek može momentalno da se prebaci sa jednog računa na drugi.