NAJVEĆI DOBROTVOR SRPSKOG NARODA: Đorđa Vajferta znate po PIVU, a ustvari je mnogo više!

Poznato je da Srbi vole pivo. Bilo koga da pitate koja je prva asocijacija pri pomenu ovog napitka, većina će reći Vajfert. Ali, znamo li, uopšte, ko je Vajfert?

Od velike važnosti za čitav srpski narod: Zbog ove institucije Novi Sad je dobio naziv Srpska Atina

Đorđe Vajfert rođen je 15. jula 1850. u Beogradu, a umro 12. januar 1937. godine u Pančevu. Bio je srpski industrijalac nemačkog porekla i guverner Narodne banke.

Znamenite ličnosti Novog Sada: Žena muške borbenosti koja je imala hrabrost da se bori za ravnopravnost

Otac mu je bio Ignjat, a majka Ana. Živeo je u bogatoj porodici industrijalaca. Vajfertov deda se doselio u Pančevo početkom 19. veka, tražeći svoju sreću prvo kao trgovac a zatim i kao proizvođač piva. Poslao je svog sina Ignjata, a Đorđevog oca u Minhen kako bi radio o tamošnjim pivarama i izučio zanat, a sve u cilja da ojača svoje. Posle Ignjatovog povratka, Vajfertovi grade još veću pivaru koja postaje najveća na Balkanu, i koja je postojala sve do 2008. godine.

Pošto je Pančevo u to vreme bilo malo pogranično mesto na ušću Tamiša u Dunav, a sa druge strane je ležao Beograd, koji je bio komercijalni centar i glavni grad Kraljevine Jugoslavije, tokom 1865. godine Vajfertovi su iznajmili postojeću pivaru u Beogradu, da bi počeli i tamo sa proizvodnjom, kako bi izbegli troškove transporta i carine prilikom dovoženja pančevačkog piva za prestonicu.

Đorđe Vajfert je u Pančevu pohađao nemačku osnovnu školu i mađarsku srednju školu, posle čega ga otac šalje u Budimpeštu u Trgovačku akademiju na dalje školovanje. Posle toga Đorđe odlazi na usavršavanje u Vajenštofen, pored Minhena, gde apsolvira Veliku pivarsku školu. Posle diplomiranja 1872. godine, Đorđe odlazi u Beograd da bi pomogao ocu u poslu i zajedno grade novu pivaru na Topčiderskom brdu, a odmah naredne godine, Đorđe se ženi Marijom Gisner.

Dobrotvor

Kao veliki dobrotvori, otvorili su veliko pančevačko katoličko groblje, gde su i danas posmrtni ostaci članova porodice Vajfert. Takođe su iz svog fonda sagradili pančevačku katoličku Crkvu Svete Ane i još mnoge druge javne i dobrotvorne ustanove. Godinu dane pre izbijanja Srpsko-turskog rata 1876-78, Đorđe Vajfert je poklonio novac iz fonda za kupovinu topova za srpsku armiju.

Tokom 1893. godine Đorđe Vajfert je osnovao je fond kralj Stevan Dečanski dobrotvornu organizaciju, čiji je bio glavni finansijer i počasni predsednik.

Organizacija se brinula za gluvonemu decu i omogućavala im školovanje i uključivanje u redovan normalan život. 

Za vreme Prvog balkanskog rata, 1912. godine Vajfert je platio za 60.000 vekni hleba koje su bile davane najsiromašnijim porodicama u Beogradu.
Tu njegovo dobročinstvo nije prestalo, već tokom Prvog svetskog rata, kada je Srbija bila okupirana od strane Austrougara, a Đorđe je te ratne godine proveo na jugu Francuske, prema svojim mogućnostima slao je pomoć Srbiji. Posle rata, vrato se u Beograd da pomogne u ponovnoj izgradnji porušenog grada.

Nekoliko godina nakon toga, zajedno sa Edinburškim odborom škotskih žena i Londonskim odborom škotskih žena Vajfert osniva Bolnicu za ženu i dete u Beogradu, a takođe, poklonio je zemljište za izgradnju kluba Beogradsko žensko društvo. Pored ostalih dobrotvornih aktivnosti vredno je takođe još pomenuti donaciju koju je Vajfert dao za izgradnju zgrade Srpske akademije nauke i umetnosti.

Zatim,  9. septembra 1923. je poklonio svoju numizmatičku zbirku, sa 14.114 komada novca, u kojoj je sjedinjena zbirka njegovog oca i brata, Beogradskom univerzitetu. Kolekciju zlatnih, srebrnih i bronzanih medalja je poklonio Narodnom muzeju, a veliku kolekciju skica i starih slika Beograda Muzeju grada Beograda.

Kao rezultat tolikog dobročinstava, Đorđe Vajfert je dobitnik mnogih odlikovanja. Bio je počasni predsednik pančevačke Pučke banke i vršačkog vatrogasnog udruženja. 

Umro je 12. januara 1937. godine, u 17.20 časova u svojoj vili u Beogradu.

Tokom Srpsko Turskog rata, Vajfert se pridružio srpskoj vojsci kao dobrovoljac i bio je u službi pri konjici. Za pokazano junaštvo u srpskoj vojsci primio je orden za hrabrost. Po njegovoj želji, od svih medalja i priznanja koje je dobijao za života, jedino je ova medalja zajedno sa njim otišla u grob.

Vajfert kao privrednik

Preuzeo je pivaru koju je njegov otac sazidao kod „Mostara“ u Beogradu, a koju je kasnije proširio.

Kupio je rudnik mrkog uglja kod Kostolca, rudnik bakra u Boru i rudnik kamenog u Podvisu, čemu pridolazi još i zlatni rudnik u Svetoj Ani, te je na taj način postao tvorac modernog rudarstva u Srbiji.

VELIKI DOBROTVOR I GRADITELJ: Zahvaljujući ovom čoveku, Novi Sad je postao stecište modernizma

Nakon nekoliko godina eksploatacije Borskog rudnika, postao je jedan od najbogatijih industrijalaca u Srbiji. Deo dobiti je usmerio na otvaranje pivara u Sremskoj Mitrovici i Nišu.

Guverner narodne banke

Đorđe Vajfert jedan je od osnivača Narodne banke Srbije. Od 1890. on je guverner, te stekao velikih zasluga u održanju vrednosti dinara i olakšanju kreditnih poslova u Srbiji. Guverner je bio u periodu 1890-1902 i 1912-1926, ukupno 26 godina. Godine 1915. u Prvom svetskom ratu, kompletan trezor banke je prebacio u Marsej, gde je banka nastavila da radi tokom rata. Bio je doživotni počasni guverner banke.

U današnje vreme, novčanica od 1.000 dinara nosi lik ovog velikog uma i dobrotvora srpskog naroda, Đorđa Vajferta.