Milovan Glišić je sahranjen u Dubrovniku: Pronašli smo grob našeg pisca - evo u kakvom je stanju njegovo večno počivalište (FOTO)

Milovan Glišić , rodonačelnik srpske realističke pripovetke, je rođen 6. januara 1847, u selu Gradac pored Valjeva od oca Đorđa i majke Jevrosime. Svojim radom delovao je na više polja, najpre na književnom, a zatim i na polju kulture, novinarstva, dramaturgije. 

Upokojio se 1. februara 1908. godine u Dubrovniku u vreme kada je tamo boravio na lečenju. Po vlastitoj želji sahranjen je u tom gradu. Sahrana o trošku države obavljena je uz najviše državne počasti i u prisustvu brojnih znamenitih ljudi tog vremena, kao i običnog sveta koji je pisca visoko cenio.

Novinarka našeg portala "Srbija Danas" pronašla je grob Milovana Glišića na pravoslavnom groblju Boninovo u Dubrovniku. Večno počivalište ovog velikog pisca smešteno je s desne strane groblja, neposredno od glavnog ulaza, i izdavaja se od drugih spomenika kako po svojoj veličini, tako i po autentičnom kamenu i prelepim ukrasima u vidu cvetova na samom spomeniku.

Grob je pažljivo ograđen i u izuzetno dobrom stanju, a očigledno se vodi računa o njegovoj čistoci i urednosti u okolini.

Književni doprinos

Književna zaostavština Milovana Glišića nije previše obimna i sadrži oko trideset pripovedaka i dva pozorišna komada. Napisao ih je vlastitim realistickim stilom, braneći selo i seljake od gradskih zelenasa, pod uticajem ruskih pisaca, svog seoskog porekla, kao i ljubavi prema seoskom patrijarhalnom moralu. Pri tome, nije idealizovao selo i seoske ljude, niti je bilo šta ulepšavao. Kritičari su to cenili, naglašavajući da najveću vrednost njegovih pripovedaka čine jednostavan stil, čist jezik, vedar humor i satira.

Jovan Skerlić je u Istoriji nove srpske književnosti o Glišiću zapisao da nije bio samo običan tendenciozni pisac, niti je stvarao prolazna dela sa tezom koja žive koliko zlopotrebe jednog doba i strasti jednog pokolenja. Kao dete sa sela, on je sačuvao seosku dušu i nikada nije mario za varoš, za gadnu čaršiju, kako je sam govorio. Stari duh patrijarhalne kulture delovao mu je nesporno viši od tadašnjeg vizantijsko-cinčarskog duha naših varoši. Pored toga, kod Svetozara Markovića je naučio da ceni socijalni život i patrijarhalni moral seoskih zadruga. On će sa posebnom ljubavlju opisivati srpsko selo, pokazujući jednaku simpatiju prema seljacima koliko nije krio antipatije prema varoškim birokratama i zelenašima. Međutim, kod njega neće biti ružičaste idealizacije seoskog života, niti slatkih i sentimentalnih pastorala kao kod ranijih romantičnih pisaca. On je bio realista po ubeđenju i želeo je da verno i istinito prikazuje stvarnost.

Koliko je Glišić u svojoj književnosti držao do stvarnosti iz koje je crpeo inspiraciju, vidljivo je iz njegovog predgovora komediji "Podvala", u kojem navodi da se trudio da prikaže što vernije nacrtane tipove, kakvih i danas ima u našim palankama.

Filmske adaptacije njegovih dela

Od 1971. do 2007. godine, u čast Milovana Glišića, u Valjevu je dodeljivana prestižna "Nagrada Milovan Glišić", čime je ovaj pisac posthumno odlikovan za svoj neprocenjiv doprinos srpskoj književnosti. Mnoge škole, biblioteke i druge kulturne ustanove danas nose ime oca srpskog seoskog realizma, a njegov uticaj je duboko ukorenjen u kulturnom nasleđu Srbije.

Glišić je svojim delom ostavio snažan trag, koji je nadmašio granice književnosti. Njegove priče su bile inspiracija za brojne adaptacije na filmu i televiziji. Tako je, prema njegovoj priči "Posle devedeset godina", 1973. godine snimljen televizijski film "Leptirica", u režiji Đorđa Kadićevića. Ovaj film, koji je postao kultni klasik, nastavio je tradiciju ekranizacije velikih dela srpske književnosti.

Godine 1991. premijerno je prikazan TV film "Glava šećera", zasnovan na istoimenoj Glišićevoj pripoveci. Režiju je potpisao Dejan Ćorković, koji je sedam godina kasnije režirao još jedan film prema Glišiću, "Svirač", adaptaciju pisčeve priče koja se bavi temama života na selu, moralnim vrednostima i patrijarhalnim odnosima.

Milovan Glišić je kroz svoja dela osvetlio suštinske vrednosti i realnosti života srpskog sela, a njegov književni opus i dalje živi kroz brojne umetničke adaptacije. Nagrada koja nosi njegovo ime i dalje se dodeljuje u Valjevu, čime se čuva sećanje na jednog od najvećih pisaca srpske književnosti.

Dozvoljeno preuzimanje celog ili delova teksta samo uz navođenje i linkovanje izvora Srbija Danas i autora.