Ovo su najmanja sela u Srbiji: Imaju po jednog ili nijednog stanovnika, na spisku i selo koje su osnovali grofovi

Nekada puna života, danas su to mesta u kojima vreme stoji, a broj stanovnika može se izbrojati na prste jedne ruke – ili čak nijedne. Donosimo pregled najmanje naseljenih sela u našoj zemlji, među kojima su i ona sa fascinantnom istorijom, ali i ona koja su danas potpuno napuštena.

Mrkovica (Leskovac) – 1 stanovnik

Selo Mrkovica, nadomak Leskovca, vodi se kao jedno od najmanje naseljenih mesta u Srbiji. Prema poslednjem popisu, u selu živi svega jedan čovek. Nekadašnje domaćinstvo sa više kuća, danas je tiha dolina koju krase samo tišina i sećanja. Prema lokalnim pričama, poslednji meštanin odbija da napusti zavičaj i svakodnevno obrađuje svoju zemlju, iako mu je najbliži komšija kilometrima daleko.

Gumerište (Vranje) – 1 stanovnik

Još jedno selo sa samo jednim stanovnikom nalazi se na jugu Srbije, u okolini Vranja. Gumerište je nekada bilo aktivno seosko naselje, ali je migracija mladih, nedostatak infrastrukture i posla dovela do njegovog skoro potpunog nestanka sa mape života.

Manastir (Sićevačka klisura) – 4 stanovnika

Smešteno u nestvarno lepoj Sićevačkoj klisuri, selo Manastir broji svega četiri stanovnika. Najmlađi među njima ima 56 godina. Zabačeno, teško dostupno i bez osnovne infrastrukture, ovo selo pokazuje kako čak i prirodna lepota nije dovoljna da zadrži ljude kada nema osnovnih uslova za život.

Muškovina (Zlatar) – 13 stanovnika

Na padinama planine Zlatar nalazi se selo Muškovina, koje broji tek 13 stanovnika prosečne starosti preko 80 godina. Zimi, zbog snega, put do sela često je potpuno neprohodan. Stanovnici žive od poljoprivrede i stočarstva, a najbliža prodavnica i lekar su kilometrima udaljeni. Ipak, mnogi od njih kažu da ne bi menjali svoj mir ni za šta.

Češko Selo (Bela Crkva) – 26 stanovnika

Najmanje selo u Vojvodini je Češko Selo u opštini Bela Crkva. Danas ima svega 26 stanovnika, pretežno češke nacionalnosti. Osnovano u 19. veku od strane doseljenika iz Češke, selo i dalje čuva jezik i običaje predaka. Međutim, mladih gotovo da nema, a starosna struktura stanovništva sve je nepovoljnija.

Gare (Preševo) – 0 stanovnika

U opštini Preševo, selo Gare je zvanično – bez stanovnika. Potpuno napušteno, sa zaraslim putevima i urušenim kućama, Gare je simbol onoga što se dešava sa mnogim ruralnim mestima u Srbiji. Nekada dom više desetina porodica, danas je nema slika zaborava.

Golešnica (Aleksinac) – 0 stanovnika

Slično Garetu, i Golešnica kod Aleksinca više nema nijednog stanovnika. Ovo selo, smešteno u Nišavskom okrugu, ostalo je bez života i zvanično je zabeleženo kao potpuno napušteno prema podacima Republičkog zavoda za statistiku. Nekadašnja kućna ognjišta danas su tek ruševine prekrivene korovom.

Erem (Srem) – selo grofova sa 60 stanovnika

U plodnom sremačkom kraju, između Rume i Sremske Mitrovice, nalazi se selo Erem – najmanje naseljeno mesto u ovom delu Srbije. Prema poslednjem popisu iz 2011. godine, Erem je imao oko 60 stanovnika, dok se danas pretpostavlja da ih je još manje. Selo ima samo jednu ulicu i oko tridesetak kuća.

Ipak, ono što izdvaja Erem jeste njegova aristokratska prošlost – selo su u 18. veku osnovali grofovi Pejačevići, a koristili su ga kao pustaru na kojoj su držali stoku i sluge. Grof Marko Pejačević, osnivač grada Rume, imao je ovde ogromne čopore svinja i krda goveda. Na ovom mestu izgrađena je i jedna od prvih železničkih stanica u Sremu – Voganj, tik ispred samog naselja.

Danas, Erem odoleva zubu vremena. Bez prodavnice, škole i ambulante, ali sa tihim šarmom prošlosti, ovo selo čeka bolje dane – ili da bude još jedna tačka na mapi zaboravljenih sela Srbije.

Sudbina na ivici nestanka

Sva ova mesta dele zajedničku sudbinu: sve manji broj stanovnika, sve stariju populaciju i odsustvo infrastrukture.

Dok se čeka sistemska podrška, ovi poslednji stanovnici malih sela Srbije – čuvari ognjišta i sećanja – svakog dana svedoče o snazi opstanka u tišini.