Jerusalim bez upozorenja zamrznuo sve račune Grčke pravoslavne patrijaršije
Grad Jerusalim je, bez prethodnog upozorenja, doneo odluku da zamrzne sve bankovne račune Grčke pravoslavne patrijaršije, što je izazvalo zabrinutost unutar hrišćanske zajednice u Svetoj zemlji. Ovu informaciju saopštila je organizacija Protecting Holy Land Christians, čiji je osnivač jerusalimski patrijarh Teofil III.
„U sredu, 6. avgusta, opština Jerusalim je jednostrano donela odluku o zamrzavanju bankovnih računa Grčke pravoslavne patrijaršije u Jerusalimu. Koliko nam je poznato, razlog ove odluke vezan je za pitanje 'Arnona'“, navedeno je u saopštenju, pozivajući se na lokalni porez na nepokretnosti.
Ova odluka deo je dugotrajnog spora između gradskih vlasti i više hrišćanskih crkava koje poseduju značajnu imovinu u Jerusalimu. Decenijama unazad, na osnovu neformalne prakse između crkava i izraelske države, verske institucije bile su oslobođene plaćanja opštinskog poreza.
Međutim, prekretnica se dogodila 2018. godine, kada je opština donela tumačenje da poreska oslobođenja važe samo za objekte koji služe isključivo verskim svrhama — poput bogosluženja i verske nastave. Istovremeno su isključeni objekti koji imaju komercijalnu funkciju i prihoduju od hodočasnika, kao što su gostionice, kafići i prodavnice suvenira, čime je otvoren prostor za naplatu poreza u iznosu od više desetina miliona šekela.
Te iste godine, tadašnji gradonačelnik Nir Barkat već je primenio sličnu meru — zamrzavanjem računa više crkava u Jerusalimu, što je izazvalo neuobičajeno snažan odgovor hrišćanskih lidera. U znak protesta, Crkva Hristovog groba bila je zatvorena tri dana. Računi su potom deblokirani tek nakon što se umešao tadašnji premijer Benjamin Netanjahu.
Tenzije su se međutim ponovo pojavljivale u narednim godinama, često u vezi sa konkretnim objektima i aktivnostima verskih institucija.
„Kao verske ustanove, crkve imaju ključnu ulogu u društvu — one održavaju škole, dobrotvorne i humanitarne institucije koje služe lokalnom stanovništvu, bez obzira na versku pripadnost“, navodi se u saopštenju grupe Protecting Holy Land Christians. „Zbog toga crkve tradicionalno nikada nisu plaćale opštinske ili državne poreze na svoju imovinu, bilo za vreme Osmanskog carstva, britanske vlasti, jordanske uprave ili izraelske države.“
Prema tvrdnjama ove grupe, zamrzavanje računa ima ozbiljne posledice po svakodnevno funkcionisanje Patrijaršije — sveštenici, nastavnici i ostali zaposleni ostali su bez plata.
Ovaj slučaj nije jedinstven za hrišćanske organizacije u Izraelu. I druge crkve u Jerusalimu suočavaju se s pravnim izazovima u vezi sa porezima. Tako je protiv Jermenske patrijaršije već zakazano sudsko ročište u septembru.
