Zašto se proslavlja 8. mart? Datum je povezan sa događajem u Njujorku i Rusiji, a zanimljivo je kada je počeo da se obeležava u Srbiji
Iako je danas Dan žena često viđen kao prilika za darivanje, njegov prvobitan značaj ostaje podsećanje na dugogodišnju borbu žena za ravnopravnost, kako u političkom, tako i u ekonomskom i društvenom smislu.
Međunarodni dan žena, 8. mart, obeležava se širom sveta kao dan borbe za ravnopravnost žena i njihova prava. Ovaj datum vuče korene iz radničkog i feminističkog pokreta s kraja 19. i početka 20. veka.
Jedan od ključnih događaja koji se povezuju sa 8. martom desio se u Njujorku 1908. godine, kada su hiljade radnica u tekstilnoj industriji protestovale zbog loših radnih uslova, niskih plata i nedostatka prava glasa. Godinu dana kasnije, Socijalistička partija Amerike proglasila je 28. februar za Nacionalni dan žena.
Na inicijativu Klare Cetkin, poznate nemačke socijalistkinje i feministkinje, 1910. godine na Drugoj međunarodnoj konferenciji žena u Kopenhagenu predloženo je da se ustanovi međunarodni dan posvećen pravima žena.
Prvi Međunarodni dan žena obeležen je 1911. godine u više evropskih zemalja, uključujući Nemačku, Austriju, Dansku i Švajcarsku.
Međutim, upravo događaji u Rusiji 1917. godine učvrstili su datum 8. mart. Tog dana radnice u Petrogradu započele su štrajk protiv rata i loših uslovaa rada, što je dovelo do Februarske revolucije i kasnijeg pada cara Nikolaja II. Nakon Oktobarske revolucije, Sovjetska Rusija je 1921. godine proglasila 8. mart državnim praznikom.
Na ovim prostorima, Dan žena počinje da se obeležava u periodu između dva svetska rata, posebno među levičarskim i radničkim pokretima. Nakon Drugog svetskog rata, sa jačanjem socijalističke ideologije, 8. mart postaje zvaničan i značajan praznik u Jugoslaviji.
Tokom perioda socijalističke Jugoslavije, Dan žena bio je simbol borbe za prava radnica, ali je vremenom poprimio i obeležja porodične i društvene proslave. Muškarci su tog dana ženama, koleginicama, majkama i suprugama poklanjali cveće i poklone, što je postalo deo tradicije koja se zadržavala do danas.
